Μέτριο, γλυκό ή σκέτο...???

Αποτελεί την αγαπημένη, καθημερινή συνήθεια εκατομμυρίων ανθρώπων ανά τον κόσμο. Η ιδιαίτερη μυρωδιά του είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένη με το ξεκίνημα της μέρας μας, ενώ η ξεχωριστή του γεύση του έχει συντροφεύσει δεκάδες στιγμές της ζωής μας. Ο λόγος για το δημοφιλέστερο και πιο αγαπημένο ρόφημα όλων, τον καφέ.
Από πού όμως προήλθε ο καφές και ποια η ιστορία του έως ότου φτάσει να γίνει κομμάτι της ζωής μας;


Το όνομά του προέρχεται από την αραβική λέξη «kawah» και σημαίνει δύναμη… καθόλου τυχαίο αν αναλογιστεί κανείς τις ιδιότητες που προσφέρει ο καφές στον οργανισμό.
Πατρίδα του καφέ θεωρείται η Αιθιοπία, ωστόσο η καλλιέργειά αλλά και η διάδοσή του ξεκίνησαν από την Υεμένη και το λιμάνι της Μόκα, από όπου οι Άραβες εμπορεύτηκαν για πρώτη φορά τους κόκκους του καφέ (8ο μ.Χ. αιώνα).
Χρειάστηκαν όμως αρκετοί αιώνες έως ότου ο καφές να γίνει παγκόσμια γνωστός. Μόλις τον 15ο αιώνα κορυφώθηκε η φήμη του και ήταν τότε που άνοιξαν και τα πρώτα καφενεία.
Στην αρχή ο καφές θεωρήθηκε φάρμακο, το οποίο ανακούφιζε από τον πόνο και βοηθούσε στα αναπνευστικά προβλήματα. Δεν άργησε όμως να βρει τη θέση του ανάμεσα στα ροφήματα που ανεβάζουν τη διάθεση και διεγείρουν το πνεύμα. Έτσι ξεκίνησε το ταξίδι του προς τις χώρες της Ευρώπης για να φτάσει πολύ αργότερα και στην Αμερική, κατακτώντας ωστόσο αναμφισβήτητα την πρώτη θέση στις προτιμήσεις μας.
Ο καφές αποτελεί τον καρπό ενός θάμνου, του καφεόδενδρου ή καφέα και διακρίνεται σε δυο είδη τα οποία αποτελούν και τις δυο βασικές ποικιλίες καφέ. Τον Coffea Arabica και τον Coffea Conefora Robusta.
Η ποικιλία Αrabica είναι η αρχαιότερη από τις δύο ποικιλίες και ενώ πιστεύεται ότι προέρχεται από την Αιθιοπία, όπως δηλώνει και η ονομασία της, καλλιεργήθηκε για πρώτη φορά στην Αραβική Χερσόνησο. Το 78% της παγκόσμιας παραγωγής καφέ είναι της ποικιλίας Αrabica, η οποία ευδοκιμεί σε μεγάλα υψόμετρα, διαθέτει μία πολύ ραφιναρισμένη γεύση σε σύγκριση με τα υπόλοιπα είδη καφέ και περιέχει 1% καφεΐνη.
Η ποικιλία Robusta, από την άλλη, περιέχει σχεδόν τη διπλάσια ποσότητα καφεΐνης από την Αrabica λόγω της σχεδόν διπλάσιας ποσότητας καφεΐνης και για τον λόγο αυτό θεωρείται και πολύ πιο ανθεκτική. Ευδοκιμεί σε χαμηλότερα υψόμετρα και διαθέτει μία πιο δριμεία, σκληρή γεύση. Η ποικιλία Robusta, που αποτελεί το υπόλοιπο 22% της παγκόσμιας παραγωγής, παρά την περισσότερο ουδέτερη γεύση της σε σχέση με την Αrabica, έχει αυξημένη δημοτικότητα, ιδιαίτερα στη μορφή του διαλυτού καφέ.
Ωστόσο, με το πέρασμα των χρόνων και την τεράστια εμπορευματοποίηση του καφέ, δημιουργήθηκαν και πάρα πολλά διαφορετικά είδη καφέ, προκειμένου να ικανοποιήσουν όλες τις απαιτήσεις του καταναλωτικού κοινού.

Έτσι σήμερα έχουμε τα εξής είδη καφέ:
* Ο ελληνικός καφές
* Ο φραπέ
* Ο Στιγμιαίος καφές
* Ο καφές εσπρέσο και τα επιμέρους είδη του:
* Ο καφές εσπρέσο λούνγκο
* Ο καφές εσπρέσο μακιάτο
* Ο καφές εσπρέσο νορμάλε
* Ο καφές εσπρέσο στρέτο
* Ο καφές εσπρέσο φρέντο
* Ο καφές καπουτσίνο και τα επιμέρους είδη του:
* Ο καφές καπουτσίνο καραμέλ
* Ο καφές καπουτσίνο λάτε
* Ο καφές κοζίτο
* Ο καφές φίλτρου ή γαλλικός καφές
* Ο καφές φροζίτο


Όσον αφορά τις ευεργετικές ιδιότητες του καφέ αλλά και τις δράσεις που αυτός μπορεί να έχει αν η κατανάλωσή του σε καθημερινή βάση είναι αυξημένη, έχουν γραφτεί αλλά κυρίως ειπωθεί πάρα πολλά.
Η κ. Κάλλια Γιαννιτσοπούλου, κλινική διαιτολόγος - διατροφολόγος, MSc, MBA, SRD και υπεύθυνη του Επιστημονικού Διαβητολογικού Κέντρου «Σώμα Υγιές», μιλά στον «Α.Τ.» και εξηγεί όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε για την κατανάλωση του αγαπημένου μας ροφήματος.
«Η μέτρια κατανάλωση καφέ όχι μόνο δεν επιβαρύνει τον οργανισμό αλλά αντιθέτως έχει και ευεργετική δράση. Σύμφωνα με μελέτη του Αμερικάνικου Επιστημονικού Περιοδικού Κλινικής Διατροφής η κατανάλωση 2-3 ροφημάτων φλιτζανιών καφέ ημερησίως μειώνει κατά 31% τις πιθανότητες πρόκλησης καρδιαγγειακών νοσημάτων», τονίζει η κ. Γιαννιτσοπούλου.
Επιπλέον, ο καφές και κυρίως ο ελληνικός καφές είναι πλούσιος σε αντιοξειδωτικές ουσίες που ονομάζονται πολυφαινόλες. Οι πολυφαινόλες, όπως εξηγεί η ειδικός, προστατεύουν τον οργανισμό από τις ελεύθερες ρίζες και το οξειδωτικό στρες που είναι κύρια αιτία πρόκλησης ασθενειών όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα.
«Οι ευεργετικές ιδιότητες του καφέ δεν σταματούν εκεί. Μελέτες έχουν δείξει ότι άτομα που καταναλώνουν 4-5 φλιτζάνια καφέ ημερησίως έχουν 25% λιγότερες πιθανότητες να εμφανίζουν χολολιθίαση σε σχέση με εκείνους που καταναλώνουν λιγότερα από 2 φλιτζάνια καφέ. Η καφεΐνη που περιέχει δρα ως διεγερτικό του εγκεφάλου που αυξάνει τα επίπεδα της ντοπαμίνης και έτσι καταπολεμά την κούραση και συμβάλλει στην καλύτερη συγκέντρωση του εγκεφάλου», προσθέτει η διατροφολόγος.
Ωστόσο, σύμφωνα με την κ. Γιαννιτσοπούλου, «χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή διότι η κατάχρηση της καφεΐνης μπορεί να προκαλέσει παροδική αύξηση της αρτηριακής πίεσης, αρρυθμίες, ταχυκαρδία αλλά και νευρικότητα».
Συμπερασματικά, όμως, η ειδικός υποστηρίζει πως η κατανάλωση δυο-τριών φλιτζανιών καφέ ημερησίως αποτελεί ασφαλή δοσολογία για τον οργανισμό, παρέχοντάς του όλες τις ευεργετικές ιδιότητες του καφέ, χωρίς ωστόσο να προκαλεί προβλήματα.

Και αν ανήκετε στην κατηγορία αυτών που βαριούνται εύκολα και που αρέσκονται στο να δοκιμάζουν καινούργια πράγματα και νέες γεύσεις, μπορείτε να απολαύσετε τον αγαπημένο σας καφέ όχι μόνο σκέτο, αλλά και με ζάχαρη, με μέλι, με σαντιγί ή κάποιο σιρόπι της αρεσκείας σας, με γάλα ή σαντιγί, με παγωτό ή ακόμα και αλκοόλ.

Η περιεκτικότητα των διαφόρων ειδών καφέ σε καφεϊνης

Είδη καφέ Ποσότητα καφεΐνης
Ελληνικός 107 mg
Εσπρέσο 212 mg
Καπουτσίνο 37 mg
Στιγμιαίος 180 mg