HPV: Ένας ιός με 100 πρόσωπα

Τον κώδωνα του κινδύνου κρούουν οι ειδικοί όσον αφορά τα αφροδίσια νοσήματα και ειδικότερα τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων, γνωστός ως HPV. Μάλιστα πιστεύεται ότι περίπου το 70% των νέων ηλικίας από 20 έως 30 ετών θα έρθουν σε επαφή με τον ίο ή θα είναι φορείς για κάποιο χρονικό διάστημα.

Ο ΗPV –Human Papilloma Virus-, αποτελεί ουσιαστικά μια ομάδα από ιούς, που περιλαμβάνει περισσότερους από 100 διαφορετικούς τύπους. Από αυτούς περίπου 60 είναι σεξουαλικώς μεταδιδόμενοι και μπορούν να μολύνουν τις γεννητικές περιοχές γυναικών και ανδρών. Πρόκειται ουσιαστικά για τα γνωστά σε όλους μας κονδυλώματα.

Οι υπόλοιποι τύποι του ιού μολύνουν την επιδερμίδα όπως χέρια, πόδια, δημιουργώντας τις κοινές μυρμηγκιές και είναι πολύ διαδεδομένοι στη φύση.

Ως προς την μορφολογία τους μπορεί να μοιάζουν με ελιά ή μικρά κουνουπίδια, ή να δημιουργούν ανωμαλίες στο δέρμα.

Ανάλογα με την επικινδυνότητα τους χωρίζονται σε High risk ( υψηλού κινδύνου) ή Low risk (χαμηλού κινδύνου).

Στους High risk συγκαταλέγονται οι ιοί που βρίσκονται σε αυξημένο ποσοστό σε κακοήθειες του γενετικού συστήματος, ενώ στους Low risk είναι οι τύποι πού συνήθως δεν βρίσκονται σε κακοήθειες.

Ο μαιευτήρας – χειρουργός γυναικολόγος κ. Αλέξανδρος Αρμενιάκος, μιλά στον «Α.Τ.» και εξηγεί όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε σχετικά με τον HPV.

Πως μεταδίδεται και ποια η κλινική του εικόνα;

Στις μέρες μας η σεξουαλική απελευθέρωση, οι πολλαπλοί σύντροφοι αλλά και η μη λήψη μέτρων προφύλαξης ευνοούν σημαντικά τη διάδοση του ιού.

Ο ΗPV μεταδίδεται κυρίως με τη σεξουαλική επαφή. Ωστόσο, μπορεί να μεταδοθεί και μέσω απλής επαφής (από τα γεννητικά όργανα και την περιγεννητική περιοχή) ακόμα κι αν δεν υπάρξει ολοκληρωμένη σεξουαλική επαφή.

Κάποιες μορφές του HPV μπορούν να προκαλέσουν κονδυλώματα, τα οποία μπορεί να είναι ανάγλυφα, να έχουν χρώμα ρόδινο, άσπρο ή καφέ, ενώ στην όψη θυμίζουν συνήθως κουνουπίδι

ή ελιά, τα λεγόμενα οξυτενή.

Στον άνδρα τα κονδυλώματα μπορεί να εμφανιστούν κατά μήκος του πέους, στη βάλανο, την ουρήθρα, ενδοουρηθρικά, στους όρχεις, στη μηρογεννητική περιοχή, περιπρωκτικά καθώς και ενδοπρωκτικά.

Στη γυναίκα τα κονδυλώματα μολύνουν τα έξω ή έσω χείλη του αιδοίου, το εφηβαίο, την κλειτορίδα, την περιοχή του κόλπου του τραχήλου, ενδοτραχηλικά καθώς επίσης και την περιοχή του πρωκτού.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο χρόνος επώασης του ιού μπορεί να διαρκέσει από δύο έως εννέα μήνες, πράγμα που σημαίνει ότι δεν μπορεί να διαγνωσθεί νωρίτερα.

Μετά από αυτό το χρονικό διάστημα οι γυναίκες είναι φορείς για 2 έως 7 χρόνια, ενώ για τους άνδρες το διάστημα αυτό είναι μόλις ένας χρόνος.

Περίπου το 90% των περιπτώσεων, ατόμων 20 έως 30 ετών, εμφανίζουν αυτοίαση αφού ο οργανισμός δημιουργεί αντισώματα και εξαλείφει τον ιό. Η αποφυγή του καπνίσματος, η καλή διατροφή και άσκηση βοηθούν το ανοσοποιητικό να καταπολεμήσει την μόλυνση καλύτερα και γρηγορότερα.

Από την άλλη για τις ηλικίες από 30 έως 40 ετών το ποσοστό αυτοίασης μειώνεται στο 10%, γεγονός που καθιστά επιτακτική την ανάγκη συνεχούς ελέγχου.

Συμπτώματα – Διάγνωση

Οι περισσότεροι άνθρωποι που είναι μολυσμένοι από τον ιό δεν το γνωρίζουν λόγω απουσίας συμπτωμάτων, ωστόσο ορισμένες φορές μπορεί να υπάρχει ενόχληση εξαιτίας της θέσης ή του μεγέθους των κονδυλωμάτων.

Ανδρες και γυναίκες με μόλυνση συχνά παραπονούνται για κάψιμο, κνησμό ή αυξημένα κολπικά υγρά.

Ενοχλήσεις κατα την ούρηση και πιο σπάνια αιμορραγία μπορεί να είναι τα αρχικά συμπτώματα, ειδικά όταν τα κονδυλώματα αποφράσσουν το άνοιγμα της ουρήθρας .

Μάλιστα σε ένα μεγάλο ποσοστό, περίπου 30%, υπάρχει ταυτόχρονη μόλυνση με άλλο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα, όπως τριχομονάδες, χλαμύδια κ.α.

Ο ιός μπορεί να διαγνωσθεί μέσω του συνηθισμένου τεστ Παπ, όταν προσβάλει τον τράχηλο ή τον κόλπο, αλλά και με αυτοεξέταση αν πρόκειται για οξυτενή κονδυλώματα.

Το τεστ Παπ είναι screening test (έλεγχος πληθυσμού) και η αξιοπιστία του είναι γύρω στο 70%. Σήμερα υπάρχει το Thin prep και το PCR HPV DNA test που η αξιοπιστία τους αγγίζει το 80% και 90% αντίστοιχα.

Στο PCR HPV DNA test μπορεί να βρεθεί και ο τύπος του ιού, ώστε να τον κατατάξουμε στους High risk ή Low risk.

Για την εκτίμηση της σοβαρότητας της μόλυνσης καθώς επίσης και για την έκτασή της, χρησιμοποιείται η μέθοδος της κολποσκόπησης.

Το ειδικό κολποσκόπιο μεγεθύνει τις επιφάνειες έως και 60 φορές, με αποτέλεσμα να μπορούν να εντοπιστούν βλάβες στα γεννητικά όργανα.

Επίσης κατά την κολποσκόπηση ο ιατρός λαμβάνει το απαραίτητο υλικό προκειμένου να ακολουθήσει βιοψία και να καθοριστεί ο τρόπος της θεραπείας.

Θεραπεία

Στις περιπτώσεις ελαφριάς δυσπλασίας συνήθως επιτυγχάνεται αυτοίαση. Ωστόσο, στις σοβαρότερες περιπτώσεις συνιστάται χειρουργική αφαίρεση ( Loop) ή Laser, ενώ οι μολύνσεις θεραπεύονται με κρυοπληξία, ηλεκτροκαυτηριασμο ή Laser.

Για την θεραπεία των εξωτερικών κονδυλωμάτων μπορούν να χρησιμοποιηθούν και κρέμες με ποδοφυλλίνη ή ποδοφυλοτοξίνη οι οποίες καυτηριάζουν τις βλάβες. Ανεξαρτήτως της θεραπευτικής προσέγγισης που θα επιλεγεί, θα πρέπει να γίνει επανεξέταση σε σύντομο χρονικό διάστημα γιατί οι υποτροπές είναι συχνές.

Προφύλαξη

Το προφυλακτικό γενικά προστατεύει από την μετάδοση του ιού στον κόλπο, τράχηλο και πέος. Δεν προστατεύει από την μετάδοση του ιού στις περιγεννητικές περιοχές.

Το εμβόλιο περιέχει ένα πάρα πολύ μικρό αριθμό στελεχών για τα οποία δημιουργεί ανοσία και μας προστατεύει. Υπάρχουν δύο εμβόλια το gardasil και το cervarix που περιέχουν αντιγόνα για 4 και 2 τύπους ιών αντίστοιχα.